دیدگاه متفکران  و نظریه پردازان به منازعه

متفکران و نظریه‌پردازان سیاسی، جامعه‌شناسان، روان‌شناسان، حقوقدانان و دیگر دانشمندان علوم، نظریات مختلفی در مورد منازعه و به‌طور خاص، جنگ ارائه کرده‌اند، در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌نماییم:

1-روسو[1]: معتقد بود که فرد به‌عنوان یک حیوان اجتماعی، رفتارش نیز در جامعه تحت‌تاثیر تمایلات مخرب حیوانی یا خرد انسانی اوست. در این برداشت، انسان در قالب جامعه مطرح می‌شود و رفتار او نیز متأثر از محیطی است که او یک محصول طبیعی آن است. در تعبیر روسو، علت عمده منازعه و جنگ نه انسان است و نه دولت، بلکه نظام حاکم بر جامعه یا state system است. جنگ و خونریزی رهبران و حاکمان جامعه به خاطر شهرت، قدرت، ثروت و اقتدار و غیره از جمله انگیزه‌هایی است که در پشت این زشت‌ترین و پلیدترین پدیده اجتماعی نوع بشر وجود دارد (حجاریان ،1358).

2- داروین[2]: طرفداران نظریه داروین بر این اعتقاد هستند که انسان‌ها مانند موجودات دیگر در ذات و فطرت خود رفتاری خشونت‌آمیز و حیوانی دارند و همواره در صدد سلطه‌جویی و حذف یکدیگرند و در این میان دوام و بقا، نصیب قوی‌ترین آن‌ها می‌شود (حجاریان،1358).

3- امانوئل کانت[3]: معتقد بود که صلح در میان انسان‌ها یک حالت طبیعی نیست، بلکه آنچه طبیعی و فطری است منازعه و جنگ است (حجاریان،1358).

4- کنراد لورنز[4]: نشان می‌دهد که روحیه سلطه‌جویی و تجاوز موجب بقای نوع بشر شده است (حجاریان،1358).

5-اریک فروم[5] : معتقد است که عشق به زندگی و سازندگی ذاتاً در فطرت بشر موجود است، فقط باید زمینه تجلی آن‌را به‌وجود آورد، در غیر این صورت انسان در راه تخریب آن گام برخواهد داشت. به عبارت دیگر اگر محیط را تغییر دهید، رفتار انسان را می‌تونید تغییر دهید(حجاریان،1358).

6-مارکسیست‌ها: آن‌ها خشونت و تجاوز و منازعه و جنگ را به‌گونه دیگری تعبیر می‌کنند. آن‌ها برای توجیه نظرات خود از قلمرو جامعه‌شناسی کمک می‌گیرند و منازعه و خشونت را ناشی از تضاد طبقاتی می‌دانند (حجاریان،1358).

7-ریمون آرون[6] : به عقیده آرون، جنگ به خودی خود متعلق به قلمرو هنر و دانش نیست، بلکه یک پدیده متعلق به زندگی اجتماعی است و تا هنگامی که بشریت به وحدت کامل در چارچوب یک حکومت جهانی نرسد، اختلاف بین سیاست داخلی و سیاست خارجی وجود دارد و لاجرم تعارض، تضاد، منازعه و جنگ اجتناب‌ناپذیر خواهد بود(حجاریان،1358).

8- کوئینسی رایت[7] : کوشش بسیار وسیع و عمیقی درباره علل و ماهیت جنگ انجام داده است. او در کتابی تحت عنوان «تحقیق در باب جنگ» چهار مولفه عمده را در این خصوص ردیابی و تحلیل کرده است. این عناصر عبارت‌اند از: الف: تحول دانش فنی یا تکنولوژی، به‌ویژه فنون مربوط به مسائل نظامی. ب: حقوق، به‌ویژه قواعد و قوانینی که به پیش‌گیری و هدایت جنگ مربوط است. ج: تشکیلات اجتماعی، به‌ویژه آن‌چه که به واحدهای سیاسی، قومی ملت‌ها، امپراطوری‌ها و سازمان‌های بین‌المللی مربوط می‌شود. د: افکار عمومی و برداشت‌های مرتبط با هدف‌ها و ارزش‌ها. این چهار عامل یا چهار محور اصلی، که متغیرها و پدیده‌هایی مثل تکنولوژی، حقوق، سیاست، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، فرهنگ و بیولوژی انسان را در بر می‌گیرند، همواره در معرض تغییر و تحول و اختلال هستند و در نتیجه نظم جامع را برهم می‌زنند و سبب بروز جنگ و خشونت می‌شوند(حجاریان،1358).

2-2- اقسام شیوه‌های جایگزین حل‌وفصل منازعات

شیوه‌های متعدد جایگزین حل منازعات یا غیر قضایی برای طرفین منازعه این امکان را میسر می‌سازد که مناسب‌ترین شیوه را جهت حل‌وفصل منازعه انتخاب نمایند. شیوه‌ای جایگزین حل منازعات یا “ای دی آر) روش‌های متعددی را دربرمی گیرد که مهم‌ترین آن‌ها به شکل مختصر قرار ذیل‌اند:

1-2-2- میانجیگری 

میانجیگری در لغت به معنای “وساطت” میان دو نفر هست. میانجیگری در اصطلاح روشی است که به‌موجب آن شخص ثالث بی‌طرف به‌عنوان میانجی از طریق تشکیل جلسات و گفتگو، طرفین منازعه را در ایجاد راه‌حل‌های احتمالی که برای حل منازعه متصور است همکاری می‌نماید. با توجه به اختلافات طرفین و نظرات آن‌ها و پس از بررسی راه‌حل‌های ممکن با رعایت منافع دو طرف میانجی راه‌حلی مناسب را برای طرفین منازعه پیشنهاد می‌نماید(بیات،1387).

میانجیگری یکی از شیوه‌های معمول در حل‌وفصل منازعات به‌حساب می‌رود. مراجعه به میانجیگری اختیاری وبر اساس توافق طرفین منازعه صورت می‌گیرد. البته تفاوت میان حکمیت میانجیگری در این است که برخلاف حکمیت که در آن فیصله‌های حکم الزام‌آور است و همانند فیصله‌های محاکم بدون رضایت یکی از طرفین (محکوم‌علیه) نیز قابل تطبیق هست ولی فیصله‌های میانجی برای طرفین منازعه الزام‌آور نیست و طرفین می‌توانند فیصله میانجی را نپذیرند.

2-2-2 – مذاکره

مذاکره عبارت از روشی است که در آن طرفین مذاکره تلاش می‌کنند که در مورد موضوع مورد منازعه به توافقی که موردقبول آن‌ها قرارگیری، دست یابند(نظری،1386).

مذاکره یکی از روش‌های ابتدایی در حل‌وفصل منازعه به‌حساب می‌رود. درروش مذاکره طرفین منازعه ترجیح می‌دهند به‌جای مراجعه به نهادهای رسمی و محاکم اختلافاتشان را از طریق گفتگو حل‌وفصل نمایند. مذاکره یا از طریق گفتگوهای مستقیم و یا هم توسط وکلای طرفین منازعه صورت می‌گیرد. مذاکره روشی است در حل منازعه در سطح بین‌المللی نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. در سطح بین‌المللی بسیاری از کشورها اختلافاتشان را از طریق مذاکره و گفتگو حل‌وفصل می‌نمایند.

3-2-2- حکمیت

حکمیت یکی دیگر از روش‌های جایگزین حل منازعات یا “ای دی آر” هست. حکمیت نزدیک‌ترین روش قضایی و رسمی حل منازعات هست.

حکمیت عبارت از فنی هست که هدف آن حل‌وفصل یک منازعه میان طرفین منازعه توسط شخص ثالث که حکم نامیده می‌شود هست. در حکمیت اختیارات از طرفین منازعه گرفته می‌شود وبر اساس آن میان طرفین منازعه فیصله صادر می‌نمایند(فکوهی،1389).

مراجعه به حکمیت مانند سایر شیوه‌های “ای دی آر” اختیاری و به اساس توافق طرفین منازعه صورت می‌گیرد.

4-2-2- مصالحه

مصالحه همانند میانجیگری روشی است که در آن با گفتگوهای وساطت مصلح منازعه طرفین حل‌وفصل می‌شود. مصلح نیز همانند میانجی با طرفین منازعه در خصوص موضوع مورد اختلاف گفتگو می‌کند و دیدگاه‌های آن‌ها را به هم نزدیک کرده و در صورت تمایل طرفین طرح مصالحه را تنظیم می‌نماید. بعضی از دانشمندان فن مدیریت منازعه بین میانجیگری و مصالحه تفاوت قائل نمی‌شوند. برعکس عده‌ای دیگری را عقیده بر آن است مصالحه شیوه جدا مستقل از میانجیگری در حل منازعات به‌حساب می‌رود. به عقیده آن‌ها مصالحه یک شیوه بالاتر از میانجی‌گری هست و نقش مصلح در حل منازعه فعال‌تر از میانجی هست. زیرا مصلح در پهلوی وساطت ایجاد راه‌حل‌ها، متن مصالحه را نیز تنظیم می‌نماید(فکوهی،1389).

متن کامل پایان نامه فوق در این لینک از سایت ارشدها

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 609

تحليل و بررسي جرم سرقت

از زماني كه مالكيت خصوصي در ميان بشر به رسميت شناخته شد متعاقب آن تجاوز به اموال و تعرض به مالكيت نيز جرم تلقي شده و براي آن مجازات منظور شده است از سويي سهولت ارتكاب جرايم اموال و محسوس بودن سود حاصل از آن موجب افزايش ارتكاب اين قبيل جرائم نسبت به جرائم ديـگر مي شود جرائم مالي به صورت هاي مختلفي تحقق مي يابد كه مهم ترين آن عبارتند از: سرقت، كلاهبرداري، خيانت در امانت و تخريب جزايي جرم چك پرداخت نشدني با آن كه در بيشتر موارد ماهيتاً نوعي كلاهبرداري است به عللي بطور مستقل به جمع جرائم مالي پيوست است.

1-1- تعريف سرقت

براي هر جرمي علاوه بر ملاك و مبناي وضع، تعريفي وجود دارد برخي از جرايم داراي تعريف قانوني و برخي داراي تعريف حقوقي هستند. در حقوق موجود ايران، سرقت از جمله جرايمي است كه داراي تعريف قانوني است هر چند تعريف مذكور محل ايراد قرار گرفته است. (البته در قانون مجازات اسلامي مصوب 1392 اين ايرادات مرتفع گرديده است) همچنين سرقت از جمله جرايمي است كه معناي اصطلاحي و معناي لغوي آن با هم هماهنگ است. در اينجا ابتدا معناي لغوي و سپس معناي فقهي و حقوقي آن را مورد بررسي قرار مي دهيم.

1-1-1- سرقت در لغت

سرقت واژه اي عربي از ماده «سَرَقَ»، از مصدر ثلاثي مجرد (سرقه)، به معناي برداشتن چيزي از كسي با حيله و فريب يا از خفا و پنهاني است. سارق كه مونث آن «السارقه» است به معناي دزد و استراق سمع از همين ماده به معناي دزدانه گوش دادن است (اِستَرَقَ مِنهُ الشيء : سَرَقَه و السَّمعَ. استَمَعَ مُستَخفياً). و نيز گفته اند: «سارق به كسي گفته مي شود كه به طور پنهاني وارد حرز شود و چيزي را كه از آن خودش نيست، بر مي دارد»[1]. همچنين سرقت برداشتن مخفيانه چيزي توسط كسي است كه حق برداشت آن را نداشته باشد. (اصفهاني 1383، 231)

در فرهنگ لغت فارسي نيز سرقت به معناي بردن مال كسي در پنهان و با مكر و فريب كه صاحب مال خبردار نشود و نيز گرفتن مال كسي در بيابان و صحرا به زور و يا بردن مال و پول كسي به زور يا مكر و فريب آمده است[2]. و ربودن به معناي چيزي را با تردستي برداشتن و بردن، بلند كردن، به سرعت بردن، به زور و سرعت از شخصي بردن آمده است.[3]

معادل واژه ربودن در زبان فرانسه «Soustraction » و در زبان لاتين « Contrectation » و در زبان عربي «اختلاس» است كه همگي به معناي انتقال مال از حيازت بزه ديده (صاحب يد سابق) به حيازت مرتكب بدون رضايت صاحب آن آمده است.

در زبان انگليسي واژه « Theft » به معناي سرقت لفظي عام است به معناي برداشتن و ربودن مال غير، بدون رضايت صاحب مال، خارج كردن متقلبانه مال منقول ديگري از تصرف او يا از تصرف كسي كه آن را نگهداري مي كند (متصرف) بدون رضايت او و به قصد محروم كردن دايمي مالك از منافع آن و به خود اختصاص دادن آن براي استفاده شخصي يا به نفع رباينده. همچنين واژه « Steal » به معناي برداشتن مال ديگري به طور پنهاني و بدون اجازه يا حق قانوني و برداشتن متقلبانه چيز متعلق به ديگري است.[4]

در كامن لو، سرقت به ربودن مال منقول ديگري به قصد محروم كردن دايم مالك از مال خودش تعريف و يك شخص در صورتي متهم به سرقت است كه به طور متقلبانه مال متعلق به ديگري را به قصد محروم كردن دايمي مالك از آن، به خود اختصاص دهد در اين نظام، عنوان سرقت شامل جرايم  متعددي از جمله كلاهبرداري، اخاذي، دخالت در اموال مسروقه، سرقت مقرون به آزار، ورود به منزل مسكوني براي ارتكاب جرم، تخريب مي شود و ركن اصلي آن تصاحب مال غير است كه كليه مواردي را مرتكب با مال غير، برخورد مالكانه مي كند شامل مي شود و در برابر اين مفهوم واژه هاي «Theft» و «Larceny» و «SteaLing» به كار برده شده است. (حبيب زاده 1389، 31)

1-1-2- سرقت در فقه

در فقه اسلامي، در خصوص تعريف سرقت، بين فقهاي اماميه و اهل سنت اتفاق نظر وجود ندارد. در منابع اهل سنت با تقسيم سرقت به سرقت حدي و تعزيري و سپس تقسيم سرقت حدي به سرقت صغري و كبري، از حرابه – قطع طريق- كه در فقه اماميه عنوان خاص – محاربه- دارد به سرقت كبري ياد كرده اند. در مورد سرقت كبري (حرابه) نيز كه در فقه اماميه تحت عنوان «محاربه» مورد بررسي قرار مي گيرد ، اختلاف هاي فراواني وجود دارد كه از بحث ما خارج است. فقها با آن كه در بيشتر ابواب فقه پيش از ورود در اصل بحث، ابتدا به تعريف موضوع بحث مي پردازند، مانند تعريف زنا، محاربه، ارتداد و قتل، اما در خصوص سرقت بدون پرداختن به تعريف آن به بيان شرايط سرقت مستلزم حد پرداخته و تنها برخي از فقها سرقت را تعريف كرده اند كه آن هم جامع و مانع نيست. (حبيب زاده 1389، 32)

در منابع حديثي، رواياتي وجود دارد كه مضمون آنها حاكي از آن است كه امام (ع) در مورد ربودن علني مال غير نيز اصطلاح سرقت را به كار برده است. از جمله گفته اند:

«قَضي امِيرُالْمُومِنينَ (ع) في رَجٌلٍ اخْتَلَسَ ثَوْباً مِنَ السُّوقِ فَقَالُوا: قَدْ سَرَقَ هَذَا لرَّرجُلُ…»[5].

با اين وجود در منابع فقه اماميه بدون ارائه تعريف جامع براي سرقت، در بيان احكام سرقت، فقط يك نوع سرقت شناخته شده و آن سرقت مستوجب حدّ است و سرقت تعزيري عنوان مستقلي ندارد. فقها با بيان شرايط اجراي حد سارق ربودن از غير حرز و به طور علني را از شمول تعريف سرقت خارج دانسته، آن را با عناوين ديگري از جمله «استلاب، انتهاب،اختلاس، اختطاب و احتيال» مورد حكم قرار داده اند[6].

علامه حلّي مي گويد: «شرط اجراي حد سرقت، ربودن مخفيانه است و اگر ربودن علني و با زور يا ناشي از تصرف در مال اماني باشد، حد قطع جاري نمي شود». (حلي 1410ه.ق، 182)

امام خميني(ره) در موردي كه هتك حرز به طور مخفيانه، ولي ربودن مال به صورت آشكار و با زور صورت مي گيرد، حد سرقت را منتفي مي داند.[7] از اين حكم مي توان استنباط كرد كه پنهاني بودن، خصوصيت ذاتي سرقت نيست؛ بلكه خصيصه رفتار مجرمانه (ربودن) است و لذا هتك حرز به طور مخفيانه، خصوصيتي ندارد.

«اما اعتبار خصوصيت پنهاني بودن به لحاظ مفهوم سرقت است و عرف در معناي سرقت، پنهان بودن را شرط مي داند. لذا اگر حرز را بشكند و آشكارا از آن مال بردارد، دستش قطع نمي شود؛ زيرا در اين حالت از نظر عرفي غاصب است نه سارق. بله اگر آشكارا هتك حرز كند و پنهاني مال را بربايد مفهوم سرقت محقق مي شود؛ چون خصوصيت پنهاني بودن، قيد ربودن مال است. تا آنجا كه بعضي از جمله جواهر و شهيد ثاني غير اين حالت (ربودن غير پنهاني) را اصولاً سرقت ندانسته اند.»[8]

از مطالب و تعاريف مذكور در منابع فقهي، مي توان چنين نتيجه گرفت كه در نظر مشهور فقها: «سرقت عبارت است از ربودن مخفيانه مال ديگري از حرز مناسب، پس از هتك آن»؛ اما اين تعريف شامل سرقت تعزيري نمي شود و به اين لحاظ ربودن مال غير در صورتي كه واجد شرايط مذكور نباشد، از نظر فقهي ذيل عنوان سرقت قرار نمي گيرد.

1-1-3- سرقت در حقوق

قانونگذار پيش از انقلاب بي آنكه سرقت را تعريف كند طي مواد 222 تا 232 قانون مجازات عمومي به بيان حكم سرقت با انواع مختلف آن پرداخته و در عين حال، در آغاز متذكر شده بود: «هرگاه سرقت جامع شرايط مقرره در شرع نبوده، ولي مقرون به تمام پنج شرط ذيل باشد». برخي از حقوقدانان به دليل عدم ارائه تعريف قانوني سرقت را به اين شرح تعريف كرده اند :

«سرقت عبارت از ربودن متقلبانه مال منقول متعلق به غير است»

اين تعريف اشكالاتي داشت : اولاً ربايش همواره با نوعي تقلب صورت مي گيرد لذا قيد متقلبانه در تعريف زايد بود ثانياً ربايش (جابه جايي مال) ماهيتاً به اموال منقول تعلق مي گيرد. بنابراين قيد «مال منقول» نيز زايد بود.

پس از پيروزي انقلاب اسلامي، قانونگذار در ماده 212 قانون حدود و قصاص مصوب سال 1361 سرقت را به شرح زير تعريف كرد: « سرقت عبارت است از اين كه انسان مال ديگري را به طور پنهاني بربايد». اين تعريف نيز ايرادهايي داشت: اولاً ماده ياد شده از سارق تعريف كرده، در حالي كه عنوان آن سرقت نخواهد بود و مجدداً همين قيد را در بند اول ماده 215 به عنوان يكي از شرايط حد ذكر كرده است اين قيد نشان مي داد اگر ربودن مال ديگري مخفيانه نباشد سرقت بوده ولي مستوجب حد نخواهد بود. با وجود اين در تبصره ماده 215 آن قانون آمده بود:

در صورت فقدان يكي از شرايط مذكور، سارق تعزير مي شود پيدا است يكي از شرايط ياد شده مخفيانه بودن است كه با اين فرض، ربودن آشكارا مي توانست سرقت باشد و اين نوعي تناقض است كه در قانون مذكور و تعريف سرقت وجود داشت.

قانونگذار در سال 1370 به موجب ماده 197 تعريف سرقت را به اين شرح تغيير داد: «سرقت عبارت است از ربودن مال ديگري به طور پنهاني» و در شرايط سرقت حدي در ماده 198 قيد مخفيانه بودن را حذف كرد. بدين ترتيب اشكال مذكور بر طرف شد ولي اشكلات ماهوي عمده اي همچنان بر اين تعريف وارد است. به بيان ديگر در تعريف سرقت قيود و عباراتي به كار رفته كه قابل تامل است (ربودن، مال، تعلق به غير و به طور پنهاني) كه به دليل اطاله بحث به آن نمي پردازيم.

و بالاخره در قانون مجازات اسلامي مصوب 1392 به موجب ماده 267 سرقت بدين شرح تعريف گرديد: «سـرقـت عـبارت از ربـودن مـال متـعلق بـه غـير اسـت» بنابراين با توجه به آنچه بيان گرديد بايد گفت كه اين تعريف فاقد اشكالات مذكور بوده و همچنين در برگيرنده تمام انواع سرقت ها است.

1-2- تحليل جرم سرقت

1-2-1- جايگاه سرقت در ميان جرايم

حقوق جزا در يك تقسيم بندي قديمي جرايم را به سه گروه بزرگ تقسيم مي نمايد: جرايم عليه اشخاص، جرايم عليه اموال و مالكيت،  جرايم عليه امنيت و آسايش عمومي  كه اين تقسيم بندي ممكن است در جرم شناسي كلان سودمند باشد اما در جرمشناسي خُرد اين طبقه بندي ها مورد استفاد نيستند.

امروزه جرم شناسان به انواع ديگري از تقسيم بندي روآورده اند مانند جرايم با بزه ديده و جرايم بدون بزه ديده، تمايز بر حسب انگيزه ها، تمايز بر مبناي تشخيص رفتار جنايي و طبقه بندي مبتني بر تعداد شركت كنندگان، هر كدام از اين تقسيمات به شاخ هاي ديگري تقسيم شده است كه بر شمردن آن از حوصله اين تحقيق خارج است در عين حال جايگاه جرم سرقت در بين اين تقسيمات به اجمال مورد بررسي قرار مي گيرد.

سرقت اصولاً جزء جرايم داراي بزه ديده است كه به وي مالباخته نيزمي گويند به ويژه درسرقت هاي همراه با آزار و تهديد كه منتهي به بزه ديدگي فردي مي گردد. در تقسيم بندي بر مبناي انگيزه مرتكب، سرقت در دسته جرايم سودبخش قرار مي گيرد، چراكه سارق جهت رسيدن به پول دست به سرقت مي زند و به دنبال سودبخشي به خود است به همين جهت است كه گستره بسياري از جرايم سودبخش جرايم عليه اموال است.

متن کامل پایان نامه فوق در این لینک از سایت ارشدها

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 583

تعريف علمی مفاهیم و  واژه ها:

 تعریف روابط عمومی public relation

تعاريف متعددي از روابط عمومي موجود است كه هر كدام از زاويه خاصي به آن نگريسته است. در اينجا به تعدادي از آنها كه توسط صاحب‌نظران برجسته اين رشته مطرح شده است مي‌پردازيم.

دكترحميد نطقي (پدر روابط عمومي ايران) در جايي روابط عمومي را وكيل مدافع سازمان در بيرون و مدعي‌العموم در داخل سازمان تعريف كرده است.

ركس هارلو در تعريف روابط عمومي مي‌گويد، روابط عمومي عبارت از دانشي است كه توسط آن، سازمان‌ها آگاهانه مي‌كوشند به مسئوليت اجتماعي خويش عمل كنند تا بتوانند تفاهم و حمايت كساني را كه براي مؤسسه اهميت دارند، به دست آوردند.

اسكات‌ام.كاتليپ صاحب نظر روابط عمومي در جهان: روابط عمومي، اداره كردن وظايف شناسايي و ايجاد، حفظ و نگهداري روابط مطلوب و برجسته بين سازمان و جامعه است. جامعه ‌اي كه توفيق و ناكامي يك سازمان به آن وابسته است. لانگوهازلتون؛ روابط عمومي كاركرد ارتباطي مديريت استك ها ز طريق آن سازمان‌ها با محيط خود سازگار مي‌شوند، آنرا اصلاح مي‌كنند و تغيير مي‌دهند يا آن را حفظ مي‌كنند تا به اهداف سازماني دست يابند.( میرسعیدقاضی، 1370،ص28)

بر اساس تعاريف ياد شده، مي‌توان ويژگي‌هايي را براي روابط عمومي برشمرد:

– روابط عمومي علم و دانشي است.

–  كوشش آگاهانه و برنامه‌ريزي شده.

–  وسيله جلب نظر، تفاهم و پشتيباني مخاطبان و حفظ و نگهداري آن با استفاده از وسايل مختلف نظير رسانه‌ها.

– بخشي از وظايف مديريت سازمان.

– فعاليتي مبتني بر تحقيق.

– روابط عمومي هنر است.

-توجه به تجزيه و تحليل گرايش‌ها.

– وسيله مشاورة مديران.

– وسيله تغيير در افكارعمومي.

– وسيله اطلاع رساني به مردم

– وسيله ايجاد ارتباط دوسويه بين سازمان با مخاطب و بالعكس.

– وسيله ايجاد ارتباط اقناعي.

بر اساس آن چه كه بيان شد، مي‌توان تعريف كاملي را براي روابط عمومي ارائه داد: روابط عمومي، مجموعه‌اي از عمليات ارتباطي آگاهانه مبتني بر برنامه و تحقيق است كه با استفاده از شيوه‌هاي علمي و هنري به دنبال ارتباط با مردم و اطلاع يابي از نظرهاي آنان، تجزيه و تحليل گرايش‌هاي مخاطبان و افكار عمومي به منظور گفتگو با آنان براي رسيدن به تفاهم با كاربرد روش‌ها و ابزارهاي ارتباطي نوشتاري، گفتاري، ديداري و شنيداري است.

برای دستیابی به تعریف کاملی از روابط عمومی، بررسی اهم تعاریفی که تاکنون درباره روابط عمومی ارائه شده است، ضروری می‌نماید:

1ـ تعریف «رکس هارلو» از پیشگامان روابط عمومی در جهان: «روابط عمومی عبارت از دانشی است که توسط آن، سازمان‌ها آگاهانه می‌کوشند به مسئولیت اجتماعی خویش عمل کنند تا بتوانند تفاهم و حمایت کسانی را که برای مؤسسه اهمیت دارند، به دست آورند»(میرسعیدقاضی، 1370،ص29).

2ـ «اسکات. ام. کاتلیپ» صاحب‌نظر، روابط عمومی در جهان:«روابط عمومی، اداره کردن وظایف، شناسایی و ایجاد، حفظ و نگهداری روابط مطلوب و حسنه بین سازمان و جامعه است، جامعه‌ای که توفیق و ناکامی یک سازمان به آن وابسته است»(امینی،1354،صص13ـ15).

3ـ «فرهنگ و بستر»:«عمل ایجاد زمینة درک عامه از فرد، موسسه یا نهاد و ترغیب آنان برای داشتن حسن نیت نسبت به آن، همچنین درک و حسن نیت عامه نسبت به فرد، موسسه یا نهاد».

4ـ «انجمن جهانی روابط عمومی»:«روابط عمومی، بخشی از وظایف مدیریت سامزان و عملی ممتد، مدام و طرح‌ریزی شده است که از طریق آن، افراد و سازمان‌ها می کوشند تا تفاهم و پشتیبانی کسانی را که با آنان سروکار دارند، به دست آورند».

5ـ «انجمن روابط عمومی انگلستان»:« روابط عمومی عبارت است از تلاش‌ها و اقدام‌های آگاهانه، برنامه‌ریزی شده و سنجیده برای استقرار و کسب تفاهم متقابل بین یک سازمان و گروه‌های مورد نظر آن سازمان».

6ـ «انجمن روابط عمومی دانمارک»:«روابط عمومی عبارت از تلاش‌هایی است مستمر و منطبق با روشهای علمی و عملی که مدیریت سازمان‌ها به منظور ایجاد تفاهم و پیدایش حسن علاقه‌مندی و تحصیل پشتیبانی گروههایی که سازمان با آن سروکار دارد و یا فکر می‌کند در آینده سروکار خواهد داشت، به عمل می‌آورد».

7ـ «انجمن روابط عمومی آلمان»:«روابط عمومی، عبارت است از تلاش‌های آگاهانه و قانونمند به منظور تفاهم و استمرار اعتماد و شناخت متقابل عموم است که براساس تحقیق علمی و عملی صحیح و مستمر میسر می‌شود».

8ـ کنگره جهانی روابط عمومی» در سال 1978 در مکزیکو:«روابط عمومی کاربردی عبارت است از هنر و دانش اجتماعی تجزیه و تحلیل‌ گرایش‌ها، پیش‌بینی آثار آنها، مشورت با رؤسای مؤسسات و تهیه و اجرای برنامه‌های عملی که هم در جهت منافع مؤسسه و هم همگان باشد(مارانتزکوهن،1376،ص 15).

9ـ «انجمن روابط عمومی امریکا»:«روابط عمومی کوششی برای تأثیرگذاری و ایجاد تغییر در افکار عمومی از طریق نظارت، تحقیق و ارزیابی اطلاعات و فرآیندهاست».

10ـ «ادوارد برنیز» یکی از بنیانگذاران رشته روابط عمومی: «روابط عمومی، عبارت است از دادن اطلاعات به مردم و تلاش‌های ترغیبی به منظور تغییر گرایش‌ها و رفتار مردم و کوشش برای همبسته ساختن نگرش‌ها و اقدامات یک مؤسسه با مخاطبان خود و متقابلاً نگرش‌ها و اقدامات مخاطبان با مؤسسه»(مارانتزکوهن،درسنامهروابط عمومی ص 92).

11ـ «جان مارستن»:«روابط عمومی، ارتباط قانع کننده و از روی نقشه برای تأثیر گروهی از مردم است که معنی و مقصدی در تأثیر به آن وجود داشته باشد»(دکترنطقی، 1349،ص 155).

12ـ «رابرت اسکار کارلسون»:«روابط عمومی، فعالیت‌های اطلاعاتی و خط‌مش‌هایی است که سازمان‌های مختلف با توسل به آنها درصدد ایجاد نگرش‌های مطلوب نسبت به خود و کارشان و همچنین مبارزه با نگرش‌های مخالف هستند»(لویزه،فصلنامه هنر هشتم، 1375).

13ـ «اسکات. ام. کاتلیپ» و «آلن. اچ. سنتر» در کتاب «روابط عمومی مؤثر»:«روابط عمومی عبارت است از انتقال و تجزیه و تحلیل اطلاعات و نظرات مدیریت موسسه به مخاطبان آن و انتقال تجزیه و تحلیل اطلاعات و نظریات این گروهها به مدیریت به منظور ایجاد همسویی و هماهنگی در علایق و منافع»(فصلنامه هنر هشتم، 1375 ،ص78).

14ـ نشریه «اخبار روابط عمومی»:«روابط عمومی عمل مدیریت است که به وسیله آن افراد جامعه مورد سنجش قرار می‌گیرند و روش کار و طرز عمل یک فرد یا یک موسسه با مصلحت عمومی منطبق می‌شود و برنامه‌ای برای جلب تفاهم و مقبولیت عامه به موقع اجرا گذاشته می‌شود».

15ـ «برنایز»:«روابط عمومی عبارت است از ایجاد حسن تفاهم و قبول عامه با استفاده از قواعد و اصول علوم اجتماعی».

16ـ «گرونیک»:«روابط عمومی، مدیریت ارتباط میان یک سازمان و همگان‌هایی است که با آن سروکار دارند»(ویندال،1376،ص159).

17ـ «لانگ و هازلتون»:«روابط عمومی، کارکرد ارتباطی مدیریت است که از طریق آن سازمان‌ها با محیط خود سازگار می‌شوند، آن را اصلاح می‌کنند و تغییر می‌دهند، یا آن را حفظ می‌کنند تا به اهداف سازمانی دست یابند(همان).

متن کامل پایان نامه فوق در این لینک از سایت ارشدها

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 690

 اثربخشیEffectiveness 

اثربخشی سازمانی عبارت از میزانی است که یک سازمان با استفاده از منابع خاص و بدون هدر دادن منابع خود و بدون فرسوده کردن غیرضروری اعضا و جامعه خود، اهدافش را برآورده می‌کند.

[ Thibodeaux, M.S. and Favilla, E; Organizational effectiveness and commitment through strategic management, Industrial Management & Data Systems, 1996, Vol. 96, p. 21]

در واقع اثربخشی سازمانی، درجه نزدیکی یک سازمان به هدف‌هایش را نشان می‌دهد.[زاهدی، شمس السادات و دیگران؛ص269.] به‌ عبارت دیگر اندازه ‌ایاست که یک سازمان به اهدافش تحقق می‌بخشد.[ Zheng, W, Yang, B & McLean, G.N; Linking organizational culture, structure, strategy, and organizational effectiveness: Mediating role of knowledge management, Journal of Business Research, 2010, Vol63, p764.]

در این تحقیق به شناسایی عواملی که اثربخشی در فعالیت های روابط عمومی های کشور را تحت تاثیر قرار می دهند،می پردازیم که عبارتند از:

* کمبود یا کم کاری روابط عمومی ها در فعالیت های انتشاراتی- نمایشگاهی و تبلیغاتی- ارتباطات رسانه ای- ارتباطات مردمی- تحقیقات  و برنامه ریزی- امور آموزش – سمعی و بصری و فعالیتهای فرهنگی.

* کمبود ها و نواقص عملکردی  در زمینه هایی از قبیل- فقدان تشکیلات هماهنگ باسایردستگاه ها-کم اهمیت دادن به روابط عمومی از سوی برخی مسئولان  و مدیران -کمبود کارکنان متخصص- ضعف ارتباط با عامه مردم-فقدان همکاری های بین سازمان ها – عدم آگاهی از کلیه دستگاهای متبوع به علت فقدان جایگاه مناسب-عدم جاذبه کافی و لازم در بکارگیری و استفاده از نیروهای لایق و کاردان.

بهره‌وري  productivity

یکی از مفاهیم نزدیک به اثربخشی، بهره‌وري productivity می باشد. درتعريف بهره وری آمده است: نسبت كل توليد يا خروجي به كل مصرف يا ورودي در يك دوره زماني كه به عنوان معياري براي سنجش كارآمدي فرايندهاي توليد شركت استفاده مي‌شود.

كارآيي Efficiency

كارآیی مربوط به اجرای درست كارها در سازمان است؛ یعنی تصمیماتی كه با هدف كاهش هزینه‌ها، افزایش مقدار تولید و بهبود كیفیت محصول اتخاذ می‌شوند(طاهری ،1378،ص9) .

كارآیی عبارت است از نسبت بازده واقعی بدست آمده به بازدهی استاندارد و تعیین شده (موردانتظار)  یا نسبت مقدار كاری كه انجام می‌شود به مقدار كاری كه باید انجام شود. ازجمله مقیاس‌هایی كه برای تعریف و ارزیابی بهره‌وری ارائه شده‌اند، مقیاس‌های كارآیی هستند. مقیاس‌های كارآیی، نهاده‌ها یا منابع یك سازمان را با كالاها و خدمات نهایی كه تولید می‌شوند، مقایسه می‌كنند. كارآیی به نسبت كمیت خدمات و تولیدات ارائه شده به هزینه مالی یا نیروی كار كه برای ارائه آنها لازم است اشاره دارد. با این حال این مقیاس و شیوه ‌اند‌ازه‌گیری بهره‌وری، میزان رضایت مشتری یا میزان دسترسی به هدف مطلوب را اندازه نمی‌گیرد. برای مثال مقیاس‌های كارآیی نسبت تعداد افراد درمان ‌شده را به نفر ساعت كار پزشكان نشان می‌دهد؛ حال آنكه مقیاس‌های اثربخشی طوری طراحی شده‌اند كه نشان ‌دهند؛ از كلبیمارانتحتدرمان چه تعداد در معالجه موفق بوده‌اند.‌(پیمان، 1374،ص31)

نخستین سابقه و مدارك مربوط به كارسنجی به سال 1760 م، برمی‌گردد؛ زمانی كه یك فرانسوی به نام ژان برونه بررسی‌هایی در مورد عملیات انجام شده در ساخت سنجاق برای اصلاح فعل و انفعالات آن انجام می‌داد(ابطحی، 1372،ص23).حتی صد سال قبل از مدیریت علمی نیز صاحبان صنایع فرانسه و انگلیس برای تعیین استانداردهای عملكرد(كارآیی) و اصلاح فعل وانفعالات، از نوعی اندازه‌گیری كار استفاده می‌كردند. باشروع دوره نهضت مدیریت علمی در اوایل سالهای 1900 م،فردریك وینسل، تیلور، فرانك ولیلیان گیلبریث،به منظور افزایش كارآیی كارگران در باره تقسیم كار، بهبود شرایط كار وتعیین زمان استاندارد كار(سنجش كارآیی)، مطالعاتی را انجام دادند(همان).

رابطه کارآیی با بهره‌وری و اثربخشی

در غالب موارد واژه های بهره‌وری، كارآیی واثربخشی بطور نابجا بكار گرفته شده یا با هم اشتباه می‌شوند.

بهبود كارآیی، ارتقای بهره‌وری را تضمین نمی‌كند؛ افراد غالبا فكر می‌كنند، اگر كارآیی بهبود یابد، بهره‌وری بیشتر خواهد شد. كارآیی شرط لازم بهره‌وری است؛ اماشرط كافی نیست. در واقع برای بهره‌ور بودن، هم اثربخشی و هم كارآیی لازم است. كارآیی نسبت محصول واقعی(یاخدمات ارائه شده) به محصول مورد انتظار است، در حالیكه اثربخشی،درجه تحقق هدف‌ها در سازمان است و بهره‌وری مجموع كارآیی و اثربخشی را مورد نظر دارد.(همان)یعنی مفهوم بهره‌وری در برگیرنده دو مفهوم اثربخشی و كارآیی است:

بهره‌وری = اثربخشی + كارایی

برای سنجش موفقیت و ارزیابی عملكرد سازمان‌ها، مقیاس‌ها و معیارهایی وجود دارند كه برخی از آنها عبارتند از: كارآیی، اثربخشی، بهره‌وری، سود، كیفیت، رشد، انعطاف‌پذیری، كیفیت زندگی كاری و….( طاهری، 1378،ص9).

اثربخشی به معنای انجام كارهای درست،كه سازمان رابهاهدافخودنائلمی‌كند و كارآیی به معنای انجام درست كارها و مترادف با استفاده بهینه از منابع (كاهش هزینه‌ها)، افزایش مقدار تولید است.( ابطحی، 1378،ص9).

بهره‌وری می‌تواند در سه سطح فردی، گروهی و سازمانی اندازه‌گیری شود.( رابینز، 1384،ص49).مهمترین شاخص بهبود بهره‌وری، افزایش مستمر نسبت ستانده به داده‌ها، همراه با افزایش كیفیت تعریف می‌شود. در سطح بنگاه یا كارگاه بهره‌وری به صورت اندازه‌گیری توناژ محصول یا تعداد تولید یا ساعت كار تعریف می‌شود و در سطح ملی رابطه درآمد ملی و هزینه جامعه، شاخص بهره‌وری تعریف می‌شود.( طاهری،1378،ص176).

عوامل مؤثر در کارآیی

معمولا عوامل موثر در بهره‌وری در كارآیی هم تأثیر دارند و موجب افزایش یا كاهش آن می‌شوند.

عوامل موثر در بهره‌وری به دو دسته كلی عوامل درون‌سازمانی(در اختیار و قدرت سازمان) و عوامل برون سازمانی یا محیطی كه دركوتاه مدت خارج از كنترل سازمان هستند، تقسیم می‌شوند:

عوامل درون سازمانی خود شامل:

1. عوامل سخت‌افزاری: ماشین‌آلات و تجهیزات و ابزار، تكنولوژی، مواد اولیه، منابع مالی و زمین؛
2. عوامل نرم‌افزاری: اطلاعات، دستورالعمل ها، نقشه‌ها و فرمول ها؛
3. عوامل انسان‌افزاری یا مغز افزاری:

الف ‌. نیروی انسانی: توانایی، تخصص، تجربه، تحصیلات، انگیزه، محیط كار و برخوردهای مدیریت؛

ب‌. مدیریت: فلسفه و سبك مدیریت، دسترسی به تكنولوژی های اطلاعاتی و ….

عوامل برون‌سازمانی عواملی هستند كه در بهره‌وری بسیار مؤثر هستند ولی بنگاه ها قادر به كنترل آنها نیستند؛ مانند: سیاست های دولت، قوانین و مقررات ملی و بین‌المللی، محیط كار، دسترسی به منابع مالی، برق، آب، حمل و نقل، ارتباطات و مواد اولیه و ….( طاهری ،1378،ص185-182.)

متن کامل پایان نامه فوق در این لینک از سایت ارشدها

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 627

 اثربخشیEffectiveness 

اثربخشی سازمانی عبارت از میزانی است که یک سازمان با استفاده از منابع خاص و بدون هدر دادن منابع خود و بدون فرسوده کردن غیرضروری اعضا و جامعه خود، اهدافش را برآورده می‌کند.

[ Thibodeaux, M.S. and Favilla, E; Organizational effectiveness and commitment through strategic management, Industrial Management & Data Systems, 1996, Vol. 96, p. 21]

در واقع اثربخشی سازمانی، درجه نزدیکی یک سازمان به هدف‌هایش را نشان می‌دهد.[زاهدی، شمس السادات و دیگران؛ص269.] به‌ عبارت دیگر اندازه ‌ایاست که یک سازمان به اهدافش تحقق می‌بخشد.[ Zheng, W, Yang, B & McLean, G.N; Linking organizational culture, structure, strategy, and organizational effectiveness: Mediating role of knowledge management, Journal of Business Research, 2010, Vol63, p764.]

در این تحقیق به شناسایی عواملی که اثربخشی در فعالیت های روابط عمومی های کشور را تحت تاثیر قرار می دهند،می پردازیم که عبارتند از:

* کمبود یا کم کاری روابط عمومی ها در فعالیت های انتشاراتی- نمایشگاهی و تبلیغاتی- ارتباطات رسانه ای- ارتباطات مردمی- تحقیقات  و برنامه ریزی- امور آموزش – سمعی و بصری و فعالیتهای فرهنگی.

* کمبود ها و نواقص عملکردی  در زمینه هایی از قبیل- فقدان تشکیلات هماهنگ باسایردستگاه ها-کم اهمیت دادن به روابط عمومی از سوی برخی مسئولان  و مدیران -کمبود کارکنان متخصص- ضعف ارتباط با عامه مردم-فقدان همکاری های بین سازمان ها – عدم آگاهی از کلیه دستگاهای متبوع به علت فقدان جایگاه مناسب-عدم جاذبه کافی و لازم در بکارگیری و استفاده از نیروهای لایق و کاردان.

بهره‌وري  productivity

یکی از مفاهیم نزدیک به اثربخشی، بهره‌وري productivity می باشد. درتعريف بهره وری آمده است: نسبت كل توليد يا خروجي به كل مصرف يا ورودي در يك دوره زماني كه به عنوان معياري براي سنجش كارآمدي فرايندهاي توليد شركت استفاده مي‌شود.

كارآيي Efficiency

كارآیی مربوط به اجرای درست كارها در سازمان است؛ یعنی تصمیماتی كه با هدف كاهش هزینه‌ها، افزایش مقدار تولید و بهبود كیفیت محصول اتخاذ می‌شوند(طاهری ،1378،ص9) .

كارآیی عبارت است از نسبت بازده واقعی بدست آمده به بازدهی استاندارد و تعیین شده (موردانتظار)  یا نسبت مقدار كاری كه انجام می‌شود به مقدار كاری كه باید انجام شود. ازجمله مقیاس‌هایی كه برای تعریف و ارزیابی بهره‌وری ارائه شده‌اند، مقیاس‌های كارآیی هستند. مقیاس‌های كارآیی، نهاده‌ها یا منابع یك سازمان را با كالاها و خدمات نهایی كه تولید می‌شوند، مقایسه می‌كنند. كارآیی به نسبت كمیت خدمات و تولیدات ارائه شده به هزینه مالی یا نیروی كار كه برای ارائه آنها لازم است اشاره دارد. با این حال این مقیاس و شیوه ‌اند‌ازه‌گیری بهره‌وری، میزان رضایت مشتری یا میزان دسترسی به هدف مطلوب را اندازه نمی‌گیرد. برای مثال مقیاس‌های كارآیی نسبت تعداد افراد درمان ‌شده را به نفر ساعت كار پزشكان نشان می‌دهد؛ حال آنكه مقیاس‌های اثربخشی طوری طراحی شده‌اند كه نشان ‌دهند؛ از كلبیمارانتحتدرمان چه تعداد در معالجه موفق بوده‌اند.‌(پیمان، 1374،ص31)

نخستین سابقه و مدارك مربوط به كارسنجی به سال 1760 م، برمی‌گردد؛ زمانی كه یك فرانسوی به نام ژان برونه بررسی‌هایی در مورد عملیات انجام شده در ساخت سنجاق برای اصلاح فعل و انفعالات آن انجام می‌داد(ابطحی، 1372،ص23).حتی صد سال قبل از مدیریت علمی نیز صاحبان صنایع فرانسه و انگلیس برای تعیین استانداردهای عملكرد(كارآیی) و اصلاح فعل وانفعالات، از نوعی اندازه‌گیری كار استفاده می‌كردند. باشروع دوره نهضت مدیریت علمی در اوایل سالهای 1900 م،فردریك وینسل، تیلور، فرانك ولیلیان گیلبریث،به منظور افزایش كارآیی كارگران در باره تقسیم كار، بهبود شرایط كار وتعیین زمان استاندارد كار(سنجش كارآیی)، مطالعاتی را انجام دادند(همان).

رابطه کارآیی با بهره‌وری و اثربخشی

در غالب موارد واژه های بهره‌وری، كارآیی واثربخشی بطور نابجا بكار گرفته شده یا با هم اشتباه می‌شوند.

بهبود كارآیی، ارتقای بهره‌وری را تضمین نمی‌كند؛ افراد غالبا فكر می‌كنند، اگر كارآیی بهبود یابد، بهره‌وری بیشتر خواهد شد. كارآیی شرط لازم بهره‌وری است؛ اماشرط كافی نیست. در واقع برای بهره‌ور بودن، هم اثربخشی و هم كارآیی لازم است. كارآیی نسبت محصول واقعی(یاخدمات ارائه شده) به محصول مورد انتظار است، در حالیكه اثربخشی،درجه تحقق هدف‌ها در سازمان است و بهره‌وری مجموع كارآیی و اثربخشی را مورد نظر دارد.(همان)یعنی مفهوم بهره‌وری در برگیرنده دو مفهوم اثربخشی و كارآیی است:

بهره‌وری = اثربخشی + كارایی

برای سنجش موفقیت و ارزیابی عملكرد سازمان‌ها، مقیاس‌ها و معیارهایی وجود دارند كه برخی از آنها عبارتند از: كارآیی، اثربخشی، بهره‌وری، سود، كیفیت، رشد، انعطاف‌پذیری، كیفیت زندگی كاری و….( طاهری، 1378،ص9).

اثربخشی به معنای انجام كارهای درست،كه سازمان رابهاهدافخودنائلمی‌كند و كارآیی به معنای انجام درست كارها و مترادف با استفاده بهینه از منابع (كاهش هزینه‌ها)، افزایش مقدار تولید است.( ابطحی، 1378،ص9).

بهره‌وری می‌تواند در سه سطح فردی، گروهی و سازمانی اندازه‌گیری شود.( رابینز، 1384،ص49).مهمترین شاخص بهبود بهره‌وری، افزایش مستمر نسبت ستانده به داده‌ها، همراه با افزایش كیفیت تعریف می‌شود. در سطح بنگاه یا كارگاه بهره‌وری به صورت اندازه‌گیری توناژ محصول یا تعداد تولید یا ساعت كار تعریف می‌شود و در سطح ملی رابطه درآمد ملی و هزینه جامعه، شاخص بهره‌وری تعریف می‌شود.( طاهری،1378،ص176).

عوامل مؤثر در کارآیی

معمولا عوامل موثر در بهره‌وری در كارآیی هم تأثیر دارند و موجب افزایش یا كاهش آن می‌شوند.

عوامل موثر در بهره‌وری به دو دسته كلی عوامل درون‌سازمانی(در اختیار و قدرت سازمان) و عوامل برون سازمانی یا محیطی كه دركوتاه مدت خارج از كنترل سازمان هستند، تقسیم می‌شوند:

عوامل درون سازمانی خود شامل:

1. عوامل سخت‌افزاری: ماشین‌آلات و تجهیزات و ابزار، تكنولوژی، مواد اولیه، منابع مالی و زمین؛
2. عوامل نرم‌افزاری: اطلاعات، دستورالعمل ها، نقشه‌ها و فرمول ها؛
3. عوامل انسان‌افزاری یا مغز افزاری:

الف ‌. نیروی انسانی: توانایی، تخصص، تجربه، تحصیلات، انگیزه، محیط كار و برخوردهای مدیریت؛

ب‌. مدیریت: فلسفه و سبك مدیریت، دسترسی به تكنولوژی های اطلاعاتی و ….

عوامل برون‌سازمانی عواملی هستند كه در بهره‌وری بسیار مؤثر هستند ولی بنگاه ها قادر به كنترل آنها نیستند؛ مانند: سیاست های دولت، قوانین و مقررات ملی و بین‌المللی، محیط كار، دسترسی به منابع مالی، برق، آب، حمل و نقل، ارتباطات و مواد اولیه و ….( طاهری ،1378،ص185-182.)

متن کامل پایان نامه فوق در این لینک از سایت ارشدها

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 618

مروری برپیشینه تحقیق

 الف:پایان نامه ها

• پايان نامه عوامل مؤثر بر اثربخشي روابط عمومي در بنياد شهيد ، محمد علي فقيه(موسسه آموزش عالي سازمان مديريت و برنامه‌ريزي سال1383)

 هدف اين تحقيق، شناخت عوامل مؤثر بر اثربخشي روابط عمومي در بنياد شهيد مي باشد. تحقيق از نوع توصيفي بوده و جامعه ي آماري آن، مديران (ارشد، مياني و عملياتي) و كارشناسان روابط عمومي بنياد شهيد را در سال 82 در بر مي گيرد. حجم نمونه 215 نفر بوده اند كه از بين 492 نفر از اعضاي جامعه ي آماري به صورت نمونه گيري تصادفي طبقه اي انتخاب شده اند. ابزار جمع آوري اطلاعات پرسشنامه بوده و تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از روش هاي آمار توصيفي(شامل: جداول توزيع فراواني و نمودارها و نسبت) و آزمون t صورت گرفته است. نتايج به دست آمده نشان مي دهد كه اطلاع رساني به مديران و كاركنان درحد «زياد و خيلي زياد» در اثربخشي روابط عمومي بنياد مؤثر است و در اين اطلاع رساني، ارايه ي گزارش هايي از پيش بيني روندهاي آتي بنياد شهيد و انتظارات مخاطبين، بيش ترين اهميت و گزارش هاي عمومي از وضع كشور و جهان و نيز اطلاعاتي در مورد ارتباطات بين فردي و ارتباطات غيررسمي كاركنان كم ترين اهميت را دارد.

• پايان نامه بررسي اثربخشي ساختار ارتباطي روابط عمومي با تحول سازماني در وزارت جهاد كشاورزي، حسن اسفنديار(دانشگاه تهران سال 1383)

 این پایان نامه در سال 1382 در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران انجام شده ودارای 216صفحه مطلب بوده و در 5 فصل تنظیم شده است.

نگارنده پایان نامه در چکیده تحقیق خود هدف از اجرای آن را، به منظور اثر بخش شدن فعالیت های ارتباطی و نیز آن را مستلزم ایجاد ساختار سازمانی مناسب،بهره گیری از انواع ساختار و بهره برداری از نگرش های مختلف اثربخشی در سازمان،محاسن و معایب سازمان موجود و ارایه پیشنهادات برای بهبود سازمانی اجتناب ناپذیر دانسته است.

ایشان در این تحقیق به بررسی اثربخشیساختار ارتباطی روابط عمومی پرداخته و نقش آن را در تغییر و تحول سازمانی روشن ساخته  و از ابعاد مختلف مورد بررسی و پژوهش علمی قرار داده است.

پایان نامه: عوامل موثر برکارایی روابط عمومی (بررسی تطبیقی دیدگاه های مدیران اجرایی سازمان ها ومدیران روابط عمومی)(دانشگاه علامه طباطبایی سال 1381)

این تحقیق را اصحاب حبیب زاده ملکی با ارهنمایی دکترحسینعلی افخمی  و در دانشکده علوم اجتماعی علامه طباطبایی انجام داده است.

این تحقیق سعی می کند عوامل موثر بر کارایی روابط از دیدگاه مدیران اجرایی وروابط عمومی سازمان ها را تبین کند.اهمیت موضوع از آن جهت است که روابط به دلیل نوسان ها یی که در این مدت داشته همواره با دگرگونی ها وتغییراتی روبه رو بوده است.به همین دلیل در زمان فعلی که رشد وتوسعه سیاسی واقتصادی کشور فراهم شده واز طرف دیگر ارتباطات از سرعت بیشتری برخوردار است.

پایان نامه: موانع فراروی روابط عمومی ها در گذار به جامعه اطلاعاتی- بررسی دیدگاه های مدیران روابط عمومی وروزنامه نگاران(دانشگاه علامه طباطبایی سال 1381)

این پایان نامه را آقای منصور ساعی با راهنمایی مهدخت بروجردی و در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی به نگارش در آورده است.

تحقیق حاضر به بررسی موانع و مشکلات فراروی روابط عمومی سازمان های دولتی ایران در گذار به جامعه اطلاعاتی پرداخته است. هم اکنون سازمان ها در جهان و به ویژه در ایران با ورود به عصر اطلاعات وجامعه اطلاعاتی علاوه بر مسایل سنتی خود با مسایل و موضوعات و فرصت های نوینی روبروشده اند که ضرورت حضور فعال روابط عمومی در سازمان را گوشزد می کند. نگارنده با عنایت به اهمیت روابط عمومی در جامعه اطلاعاتی نه نقش آن در ایجاد تفاهم و اعتماد متقابل بین مخاطب و سازمان وجایگاه سازمان در جامعه به بررسی وضعیت روابط ایران در گذار به جامعه اطلاعاتی پرداخته است ومشخص کرده چه موانعی فراروی روابط عمومی سازمان در گذار به جامعه اطلاعاتی وجود دارند.

• پایان نامه آسیب شناسی روابط عمومی در ایرانبا رویکردی به ساختار وکارکرد مطلوب (دانشگاه علامه طباطبایی-سال 1387)

این پایان نامه را دکتر اسماعیل قدیمی به راهنمایی دکتر مهدی محسنیان راد و در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی برای تز دکتری خود ارایه داده است.

بررسی نقش و کارکردهای مطلوب روابط عمومی در پیشبرد اهداف و آرمان های نهادها وسازمان های اجتماعی ایران در مقایسه با نقش و کارکرد های آنان در جوامع نوین می تواند یکی از مهم ترین فعالیت ها ی پژوهشی به حساب آید. زیرا عدم شناخت دقیق این نقش ها ونیز فراهم نبودن زمینه های مناسب اجتماعی،سیاسی،اقتصادی و فرهنگی برای ایفا و تحقق نقش ها و کارکردهای یا رشد همانگونه که تاکنون شاهد بوده ایم موجب هدر رفتن سرمایه ها و انرژی های اجتماعی- انسانی شده و کشور را با خطر محرومیت هرچه بیشتر از کارکرد های مطلوب روابط عمومی ها روبه رو کرده است.

این تحقیق به عنوان گامی اولیه در گشودن دریچه جدیدی در تحقیق اجتماعی نسبت به یک حرفه روبه پیشرفت در جهان ضرورت دارد. در واقع تاکنون هیچ تحقیق کیفی ای نسبت به مسایل روابط عمومی در ایران که داعیه طرح ابعاد مختلف آسیب های وارده به آن را داشته باشد و انتقادی بنیادین به نحوه شکل گیری، ساختار وکارکردهای کنونی این حرفه در ایران وارد کند صورت نگرفته است

• پایان نامه: ارزيابي اثربخشي تبليغات صنعت بيمه (دانشگاه شهید بهشتی- سال 1385)

این پایان نامه را خانم محبوبه هراتي ثاني در دانشكده مديريت و امور اداري، دانشگاه شهيد بهشتي و با راهنمایی دكتر هوشنگ اسداله ارایه کرده است.

اين تحقيق به بررسي و ارزيابي اثربخشي تبليغات بيمه ايران بر روي رفتار مصـرف‌كنـندگان (بيمـــه گـــذاران) مي‌پـردازد، ‌در ايـن راستـا از مـدل آيــدا  Attention Interest Desire Actionكه يكي از الگوهاي فرآيند تصميم‌گيري در خريد (براي كالا يا خدماتي كه مثل بيمه نياز به تصميم‌گيري با دقت و اهميت دارد) مي‌باشد، در تعيين اثربخشي تبليغات بيمه استفاده شده است فرآيند الگو نشان مي‌دهد چرا، چگونه وكجا در توالي تصميماتي كه منجر به خريد مصرف‌كنندگان مي‌شود اطلاعاتي براي تنظيم محتواي تبليغ فراهم شود و كمك مي‌كند در طي توليد تبليغ ارزيابي سريع‌تر و راحت‌تر انجام شود. استدلال اين مدل آن است كه يك مصرف كننده وقتي در معرض تبليغ قرار مي‌گيرد بايد اين چهار مرحله را طي كند و وقتي در اين سلسله مراتب پيش مي‌رود بيشتر به احتمال تصميم‌گيري براي خريد نزديك مي‌شود. براي تبليغ كنندگان مهمترين وظيفه آن است كه پيدا كنند تبليغ كردن در اين سلسله مراتب چه نقشي بازي مي‌كند، اين شناخت براي فهم چگونگي كار كردن تبليغات بسيار حياتي است. تصميم‌گيرندگان و مديران بايد به دنبال اين نكته باشند كه تبليغ در كجاي سلسله مراتب شروع به شكست خوردن كرده است و اينكه چه عملكرد اصلاحي مي‌تواند وجود داشته باشد تا اثربخشي بهبود پيدا كند.

متن کامل پایان نامه فوق در این لینک از سایت ارشدها

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 708

مقاله ها

– مقاله مدل سنجش اثربخشیروابط عمومی ، احمد یحیایی ایله ای www.yahyaee.com

چكيده: توجه به تاثیرات ارتباطات زودتر و بیشتر از هر کسی توسط هارولد لاسول HAROLD LASSWELL   انجام شده است. او نظریه مهم و زیرینایی : «چه کسی، چه چیزی را، به چه کسی، از چه کانالی، با چه تاثیری ارسال می کند» را مطرح کرد و پس از آن بود که مکتب جامعه شناسی ارتباطات شکل گرفت و رشد یافت.

توجه و تاکید صاحب نظران علوم ارتباطات در حوزه ها و بخشهای مختلف فعالیتهای ارتباطی طی سالهای اخیر به توسعه سنجش تاثیرات انجامیده است. همچنین نقش روابط عمومي در هدايت مسير و روشنگري فعاليتهای سازمانی بيش از هر چيزي حساسيت متخصصان و كارشناسان را نسبت به ابعاد مختلف روابط عمومي و از آن جمله سنجش میزان تاثیرات روابط عمومی برانگيخته است.

در مقاله حاضر ضمن شناخت ابعاد مختلف اثربخشي ،دلايل سنجش اثربخشي روابط عمومي و رويكردهاي مختلف مورد بررسي واقع شده و در نهايت مدل مطلوب در چهار سطح ارائه شده است.

• مقاله بررسی اثربخشی تبلیغات بازرگانی تلویزیونی‌ بین شهروندان تهرانی(کتاب ماه علوم اجتماعی شماره 30)

این مقاله به قلم دکتر محمد رضا رسولی‌ کامران کیانی‌منش بوده  و از نتایج تحقیقی در شهر تهران به دست آمده است.موضوع مقاله،حاصل پژوهشی است که بهبررسی اثربخشی تبلیغات بازرگانی تلویزیونی، بین شهروندان تهرانی معطوف بوده و در پی پاسخ به سوال اصلی، این‌که؛ تبلیغات مطلوب از نظر مخاطبان، چگونه تعریف می‌شود؟می‌باشد.

جامعه‌ی تحقیق، شهروندان مخاطب تلویزیون ساکن در شهر تهران بوده که با روش‌ نمونه‌گیری چندمرحله‌ای‌ (Multi stage sampling)  400 نفر به عنوان جامعه نمونه‌ مکفی در نظر گرفته شده است.طرح تحقیق،در حیطه‌ی تحقیقات توصیفی جای گرفته و از نوع پیمایشی می‌باشد، بدین منظور به جهت جمع‌آوری داده‌ها، از پرسشنامه 52 سؤالی استفاده‌ به عمل آمد.

به منظور توصیف و تجزیه و تحلیل آماری، از آمار توصیفی و آزمون‌های آماری استنباطی‌ استفاده و مشخص گردید رابطه‌ی معنی‌داری در سطح 59 درصد اطمینان و 5 درصد خطا،بین‌ اثربخشی تبلیغات بازرگانی تلویزیونی با میزان تحصیلات، جنسیت، سطح درآمد، نگرش، محتوا و ماهیت فنی و رضایت از زمان و نحوه پخش این تبلیغات وجود دارد.

-مقاله:بررسی ارتباط بین سبک شخصیت و اثربخشی مدیریت در مدیران سازمانهای دولتی

سید محمد مقیمی- حسین خنیفر- مهلا عربی خوان(فصلنامه مدیریت دولتی شماره یک پاییز و زمستان1387).

رویکرد موقعیتی در رهبری بیانگر چندین فاکتور متعامل در فرایند اثربخشی مدیریت تأثیر‌گذار است از جمله: ویژگی‌ها و رفتارهای رهبران، زیردستان و موقعیتی که با آن در تعامل‌اند. در این تحقیق تمرکز ما روی تأثیر ویژگی‌های شخصیتی مدیران بر اثربخشی آنها می‌باشد. امروزه در استخدام و به‌کارگیری منابع انسانی، مهم ویژگی‌های روانی و شخصیتی متقاضی شغل با پست وشغل موردنظر می‌باشد. که در ماده 9 آئین‌نامه اصلاح نظام‌های مدیریتی و اداری تصریح شده است. از بین مدل‌های شخصیتی، چهار سبک حل مسأله یونگ انتخاب شد که شامل عمل‌گرا، عقلانی،گروه دوست، و نوآور می‌باشد. شاخص‌های اثربخشی نیز بر اساس مؤلفه‌های کریتنر و کرینسکی می‌باشد. نتایج تحقیق، فرضیه ها هم یعنی ارتباط بین انواع خاصی از سبک‌های شخصیت با اثربخشی مدیریت را مورد تأیید قرار داد. در نتایج جانبی نیز دریافتیم که اثربخش‌ترین سبک شخصیت در مدیران ارشد، سبک شهودی- عاطفی (گروه دوست) ودرمدیرانعملیاتی،سبکشهودی- منطقی (عمل‌گرا) است.

• مقاله شيوه هاي نوين ارزيابي اثربخشي دوره هاي آموزشي در سازمانها نوشته دكتر سيد حسين ابطحي- ميرمهرداد پيدايي(مجله مديريت وتوسعه, انتشارات موسسه مطالعات آموزش مديريت وزارت نيرو,1382.)

در اين مقاله ابتدا جايگاه آموزش در منشور توسعه سازمانها تشريح شده و ضرورت ارزيابي آن مورد بررسي قرار گرفته است. در ادامه ضمن ارائه تعاريفي از اثربخشي و ارزيابي اثربخشي آموزش، عوامل مؤثر در اثربخش بودن آموزش مطرح و در بخش اصلي مقاله- روشهاي مختلف ارزيابي اثربخشي-دوره هاي آموزشي مورد بحث قرارگرفته و درپايان نمونه هاي واقعي از محيط كاري در داخل و خارج كشور ارائه شده است.

در این مقاله مفهوم اثربخشي و ارزيابي اثربخشي با تعابيري از قبیل موارد ذیل مشخص شده است:

• تعيين ميزان تحقق اهداف آموزشي
• تعيين نتايج قابل مشاهده از كارآموزان در آموزش هاي اجرا شده
• تعيين ميزان انطباق رفتار كارآموزان با انتظارات نقش سازماني آنها
• تعيين ميزان درست انجام دادن كار كه مورد نظرآموزش بوده است
• تعيين ميزان توانايي ايجاد شده در اثر آموزش ها براي دستيابي به اهداف
• تعيين ميزان ارزش افزوده آموزشي
• تعيين ميزان بهبود شاخص هاي موفقيت كسب و كار

همچنین دلايل عمده در تعيين اثربخشي دوره هاي آموزشي را مطابق نظر آقاي كرك پاتريك دانشمند برجسته آموزش چنين بيان مي كند:

1) توجيه دلائل وجودي واحد آموزش با نشان دادن نقش و اهميت آن در تحقق اهداف و رسالت هاي سازمان .

2) اتخاذ تصميم لازم در خصوص تداوم يا عدم تداوم يك برنامه آموزشي .

3) اخذ اطلاعات در مورد اينكه چطور.

 – مقاله: ارزيابي اثربخشي تبليغات نوشته دكتر فاطمه احسان (سایت www.yahyaee.com)

اثربخشي تبليغات، يكي از مسايل بسيار مهم در قلمرو تبليغات است. به عبارت ديگر مشخص كردن اين ‌كه تبليغي كه ما بودجه زيادي براي آن صرف كرده‌ايم تا چه حد ما را به هدف‌هايي كه تعيين كرده‌ايم رسانده است؟ آيا برنامه تبليغاتي توانسته است هدف‌هاي ارتباطي و هدف‌هاي فروش ما را تحقق بخشد؟ آيا به نتايجي كه مي ‌خواستيم رسيده‌ايم؟

بسياري ازتبليغات كشور رامي ‌توان نامبرد كه عملا به دليل روش غلط تبليغ، خود شركت تبليغ‌كننده از تبليغ خود سود نمي ‌برد بلكه، شركت‌هاي رقيب از اين موضوع سود مي ‌برند و شركت تبليغ ‌كننده هيچ ‌گاه به اين موضوع پي نبرده است چرا كه هرگز تبليغات خود را از نظر اثربخشي مورد مطالعه قرار نداده است. اندازه ‌گيري و ارزيابي اثربخشي تبليغات همانند يك بازخورد عمل مي‌كند كه به ما گوشزد مي‌كند تبليغات ما داراي چه ضعف ‌ها و چه قوت ‌هايي است و ما با استفاده از اين روش بازخورد، به نارسايي ‌هاي تبليغ خود پي مي‌بريم.

يكي از مهم ‌ترين گام ‌ها در هر برنامه تبليغاتي، ارزيابي آثار تبليغات است كه متاسفانه در ايران كم‌تر به آن توجه مي‌شود. اندازه‌گيري آثار گوناگون تبليغات اگر چه دشوار است، اما نتايج آن براي برنامه‌ريزي، اصلاح و تعديل فعاليت ‌هاي تبليغاتي سازمان ‌ها بسيار مفيد خواهد بود. با بررسي آثار تبليغات و ارتباط آن با هدف هاي سازمان ‌ها مي ‌توان تغييراتي در بودجه تبليغاتي، شكل و محتواي پيام ‌ها و نوع رسانه‌ها و كانال‌هاي ارتباطي و حتي زمان و شرايط اجراي تبليغ به عمل آورد تا تبليغات مفيدتر و موثرتر از گذشته صورت گيرد. آثار هر تبليغ بسيار متنوع و متفاوت است و به همين دليل جداسازي هريك از آن ‌ها وحتي آثار تبليغ در يك دوره زماني، نيازمند روش ‌ها و تكنيك ‌هاي علمي و مناسب است. تبليغ باعث تغييراتي در نگرش دانش و رفتار مخاطبان مي‌شود و آگاه‌سازي، ترغيب و تشويق، يادآوري تحكيمروابطوترويج مبادلات، ازجمله وظايف گوناگون تبليغات است و ارزيابي آثار تبليغ در هر يك از اين موارد براي سازمان‌هايي كه تبليغ را لازمه تداوم حيات و رشد و توسعه مي‌دانند يك ضرورت است.

متن کامل پایان نامه فوق در این لینک از سایت ارشدها

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 664

فرضیه های تحقیق :

1- در این خصوص اختلاف نظرهای جدی وجود دارد ولی به نظر نگارنده اجمالا منظور از تعهدات ابتدایی به معنای خاص خود، همان تعهدات یک طرفه است.

2- به طور کلی مفهوم شرط، تعهدات ابتدایی به معنای عام خود که همان شرط ابتدایی است را هم در بر     می گیرد اما تعهدات ابتدایی به معنای اخص(تعهدات یک طرفه)را خیر.

3- به طور کلی خاستگاه تعهد ابتدایی به معنای عام و شرط ضمن عقد یکسان است، اما در مورد تعهدات یک طرفه خیر.

4- تعهد ابتدایی یا همان شرط ابتدایی مانند شرط ضمن عقد لازم الوفاء است اما تعهدات یک طرفه فقط در موارد خاص قانونی لازم الوفاء است.

5- پیشینه تحقیق :

در خصوص این موضوع در حدی که بنده اطلاع دارم و جستجوی که در سایت ها ی معتبر نمودم به عنوان پایان نامه، پژوهشی صورت نگرفته است و اندک مقالات که جسته و گریخته ای که به صورت ناقص و پراکنده به این موضوع پرداخته اند فقط بخشی از ابعاد تعهدات ابتدایی به معنای عام خود یا همان شروط ابتدایی را مورد بررسی قرار داده اند و به هیچ وجه نگاهی کامل حتی به تعریف و ماهیت این گونه تعهدات یک طرفه ننموده اند.در نتیجه این حقیر بر آن شدم که با کنکاش بیشتر و در ابعاد وسیع تر در حد توان به این موضوع مهم به عنوان پایان نامه دوره کارشناسی ارشد حقوق خصوصی بپردازم که امیدوارم در آینده مورد نقد رهپویان حقوق خصوصی قرار گیرد و در نتیجه رو به کمال رود.

6- روش تحقیق :

روش به کار گرفته شده در این تحقیق، توصیفی تحلیلی و در واقع به صورت استدلالی می باشد.گرد آوری مطالب نیز به روش کتابخانه ای صورت پذیرفته است که با توجه به منابع محدود در خصوص این موضوع، از مجلات و مقالات حقوقی بسیاری استفاده شده است.

7- ساختار تحقیق :

پایان نامه حاضر در دو فصل کلی تنظیم شده است که هر کدام از فصل ها نیز دارای بخش ها و زیر مجموعه های مربوط به آن فصل می باشد.

فصل اول به عنوان کلیات تحقیق می باشد که مبحث اول آن شامل ادبیات تحقیق و تاریخچه و اهداف و انگیزه آن می باشد.مبحث بعدی آن تعاریف اصطلاحات وکلیات و مفاهیمی است که در فصل های بعدی از آن استفاده خواهد شد و همچنین در قالب گفتن کلیات موضوع، ماهیت تعهدات ابتدایی را به معنای اخص خود در کنار مقایسه با نهاد به ظاهر مشابه اما به واقع متفاوت یعنی شروط ابتدایی نیز بررسی و تجزیه و تحلیل نموده ایم.

فصل دوم پژوهش حاضر را نیز به احکام و شرایط تعهدات ابتدایی و شناخت مصادیق آن اختصاص داده ایم که در مبحث اول آن، برای شناخت این احکام و شرایط و روشن شدن ذهن جهت شناخت بهتر، به بررسی و تجزیه و تحلیل مصادیق تعهدات ابتدایی و مقایسه آن با دیگر قالب ها و نهاد های مشابه پرداخته ایم تا با به دست آمدن و شناخت احکام آن در مبحث دوم این فصل به دنبال گفتن قاعده ای کلی از این احکام و شرایط باشیم.بنابراین مبحث اول این فصل را به بررسی احکام و شرایط مصادیق تعهدات ابتدایی و مقایسه آن با نهادهای مشابه اختصاص داده ایم و مبحث دوم را نیز به بررسی احکام و شرایط تعهدات ابتدایی به عنوان قاعده کلی و پاسخ به ابهامات کلی و تجزیه تحلیل آن در راستای الزام آور بودن اراده یک جانبه نسبت به خود پرداخته ایم.

متن کامل پایان نامه فوق در این لینک از سایت ارشدها

Related posts:

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 666

تعهد :

در این بخش قصد داریم مفاهیم مربوط به تعهد را به همراه ارکان و اسباب آن و …. مورد بررسی قرار دهیم.

1-1-1- مفهوم تعهد :

از نظر لغوی تعهد بر وزن تفعل، از ریشه “ع ه د ” است و در لغت بر عهده گرفتن و عهد و پیمان بستن آمده است(معین، 191:1371) دو واژه عهد و تعهد اگر چه در فقه اسلامی به کار رفته اند، اما محور سخن با توجه به معنای مصدری آن یعنی عقد مورد استفاده بوده است(قنواتی و دیگران، 68:1379)

واژه تعهد به اقتضای موضوع، معادل “شرط” ، “التزام” ، “عهد” و “عهده” و”ضمان” استعمال شده است و غالبا” در موضوعات عقد ضمان، حواله و کفالت به کار رفته است(جعفری لنگرودی،27:1372) به عبارت دیگر، تعهد در فقه و حقوق اسلامی، ناظر به رابطه حقوقی است که بر اساس آن، شخص ملتزم به انتقال و تسلیم مال یا انجام دادن یا ندادن کاری می شود.

تعهد در اصطلاح حقوقی، دارای دو معنی مصدری و اسم مفعولی یا همان محصولی است.در معنای مصدری، تعهد عبارت است از به عهده گرفتن انجام یا ترک عملی در برابر دیگری، خواه در برابر عوض باشد یا نباشد.مانند این که کسی در برابر مالک کارخانه ای متعهد گردد، در عوض مبلغ معینی، ماشین آلات آن کارخانه را نصب کند.شخصی را که انجام یا ترک عملی را بر عهده می گیرد “متعهد” و شخصی که به سود اوتعهد به عهده گرفته می شود “متعهد له” و مورد تعهد که همان نصب ماشین آلات کارخانه است را اصطلاحا “متعهد به” می گویند.که به عنوان مثال، تعهد در این معنی در ماده 221 قانون مدنی به کار رفته است.(شهیدی، 42:1390)

در معنی اسم مفعولی، تعهد عبارت است از وظیفه حقوقی که قانونا” بر عهده شخص متعهد ثابت می شود که در صورت خودداری از انجام آن، به تقاضای متعهدله و به وسیله مرجع قضایی، ملزم به انجام آن خواهد شد.تعهد در این معنی به وظیفه حقوقی که به اراده شخصی بر عهده او قرار می گیرد و نیز به وظیفه ای که بدون اراده شخص و مستقیما” به حکم قانون ثابت می شود مانند وظیفه جبران خسارت ناشی از تلف کردن مال دیگری  به کار می رود.برای مثال تعهد در این معنی در ماده 222 قانون مدنی  که مقرر می دارد: در صورت عدم ایفاء تعهد، با رعایت ماده فوق، حاکم می تواند به کسی که تعهد به نفع او شده است اجازه دهد که خود او عمل را انجام دهد و متخلف را به تادیه مخارج آن محکوم نماید.همچنین در ماده226 قانون مدنی که مقرر می دارد:در مورد ایفاء تعهدات از طرف یکی از متعاملین، طرف دیگر نمی تواند ادعای خسارت نماید، مگر این که برای ایفاء تعهد مدت معینی مقرر شده و مدت مزبور منقضی شده باشد و اگر برای ایفاء تعهد مدتی مقرر نبوده، طرف وقتی می تواند ادعای خسارت نماید که اختیار موقع انجام با او بوده و ثابت نماید که انجام تعهد را مطالبه کرده است.(شهیدی،42:1390)

همچنین دکتر کاتوزیان در تعرف تعهد می نویسد: مفهوم تعهد از آنچه درباره اوصاف و ارکان تعهد گفته شد، به خوبی مشخص می شود.ایشان در ادامه بیان می دارند:  «تعهد، رابطه حقوقی است که به موجب آن شخصی در برابر دیگری مکلف به انتقال و تسلیم مال یا انجام دادن کاری می شود، خواه سبب ایجاد آن رابطه عقد باشد یا ایقاع یا الزام قهری» شخصی که در برابر دیگری ملتزم و مجبور شده است، مدیون یا بدهکار، و آن را که حق مطالبه و اجبار مدیون را پیدا کرده است، داین یا طلبکار می نامند.بدین ترتیب، رابطه ای که یاد شد دو چهره متفاوت دارد:

نخست–  از سوی مثبت، که شخصی بر دیگری حق پیدا می کند، که آن را حق دینی یا طلب نیز می گویند و در نظریه های نو در زمره اموال می آورند.

دوم–  ازسوی منفی، که شخصی را ملتزم می سازد، دین یا تعهد می نامند.

بنابراین، تعهدگاه به رابطه حقوقی طلبکار و بدهکار و به مفهوم جامع طلب و بدهی گفته                     می شود(بند1ماده292ق.م) و گاه دیگر مقصود از آن، به ویژه در موردی که موضوع آن دادن مبلغی پول است، دین و التزام است(ماده290ق.م)برای مثال، وقتی در سندی می خوانیم که حسن متعهد است صد هزار ریال به حسین بپردازد یا خانه او را تعمیر کند، مقصود این است که حسن درباره پرداختن پول یا تعمیر خانه مدیون حسین است(کاتوزیان، 71:1386) همچنین باید توجه داشت که در جوهر تعهد تکلیف وجود دارد و این امر با اختیار منافی است.چرا که در اختیار شخص می تواند آن کار را انجام ندهد و این از مفهوم اختیار کاملا روشن و آشکار است اما در تعهد در واقع متعهد در انجام یا عدم انجام کار مخیر نیست بلکه وظیفه دارد آن را انجام دهد.

در قانون مدنی ایران واژه تعهد در دو ماده 140 قانون مدنی که اشاره به به اسباب تملک دارد در حالت جمع به شکل “تعهدات” آمده است و بار دیگر در ماده 183 قانون مزبور که در مقام تعریف عقد بیان     می دارد: عقد عبارت است از این که یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آن ها باشد.به صورت مفرد آمده است.در این تعریف از عقد، با گذر از تعریف تعهد، از آن تنها به عنوان یک واژه یاد شده است.بر این اساس باید گفت قانون مدنی ایران نخست به عقد و تعهد حاصل از آن پرداخته و سپس از قسم دوم تعهدات همچون غصب، اتلاف، تسبیب و استیفاء بحث کرده است.

بنابراین با نگاهی کلی مشخص می شود که در قانون مدنی ایران، اسمی از جرم و شبه جرم و شبه عقد در میان نیامده است بلکه این قانون همچون تعریف نخستین آن، تعهد را بر دو قسم دانسته است.قسمی که ناشی از عقد است و قسم دیگر که در خارج از عقد به وجود می آید(کاتوزیان، 17:1384)

موضوعاتی همچون اثبات، اجرا و سقوط تعهد با بسیاری از فروع آن همچون تعلیق، تبدیل و تهاتر، در مباحثی هستند که در حقوق مدنی در باب تعهدات بدان ها پرداخته می شود(سهنوردی، 413:1382) و همچنین(قائم مقامی ، 21:1315) گفتنی است که برخی موضوعات، همچون تبیین و اثبات مسولیت تقصیر در عدم اجرای تعهد، از مفاهیمی است که اگر چه در جای جای آثار فقهی همچون اتلاف و تسبیب آمده(شهید ثانی، 160:1413) اما حقوق دانان متاخر با تقسیم آن به نظریه تقصیر و نظریه مسولیت عینی، با دقت به شرح و بررسی بیش تر آن پرداخته اند(امامی، 390:1382) از موضوعات قابل توجه در این راستا مفهوم ذمه در فقه اسلامی است که براساس نظر برخی پژوهشگران به ویژه اسلام شناسان غربی، از نزدیکترین مفاهیم به تعهد است.

1-1-2- اوصاف اصلی تعهد :

در این قسمت قصد داریم،اوصاف اصلی و اساسی تعهدات را بررسی نماییم.

1-1-2-1- تعهد رابطه حقوقی است :

با این که روابط اقتصادی کنونی پاره ای از حقوق دینی را شبیه حقوق عینی ساخته است، در حقوق ما تقسیم سنتی حقوق عینی و دینی هنوز به اعتبار خود باقی است.حق دینی یا همان تعهد، رابطه حقوقی بین اشخاص است.صاحب حق را، به اعتبار این که می تواند امری را از دیگری مطالبه کند، طلبکار یا دائن    می نامند و شخصی را که در برابر دیگری ملتزم به انجام دادن امری است، متعهد یا مدیون (به خصوص در جایی که موضوع تعهد دادن پول است)می گویند. (کاتوزیان، 65:1386)

طلبکار تنها به شخص معینی که در برابر او ملتزم شده است حق رجوع دارد و نمی تواند موضوع تعهد را از دیگران بخواهد.به بیان دیگر، حق او تنها بر دارایی موجود مدیون هنگام توقیف اموال او است و آنچه پیش از اقدام او به دارایی دیگران انتقال یافته از این تعرض مصون است.به همین اعتبار است که می گویند طلبکار حق تعقیب ندارد و حق دینی بر خلاف حق عینی که همه را ناگزیر به احترام و رعایت آن می کند، نسبی است.همچنین بر همین مبنا است که می گویند اثر قرارداها نسبی است، چون به طور معمول اثر قرارداد، تعهدی است که یکی از طرفین در برابر دیگری پیدا می کند و به همین دلیل است که نسبی بودن اثر عقود تملیکی و احکامی که درباره آن صادر می شود به شدت مورد تردید قرار گرفته است.(همان)

صاحبان حقوق دینی، جز در مواردی که قانون برای آنها امتیازی ایجاد کرده است، همه در استفاده از اموال مدیون، برای توقیف و فروش و سرانجام وصول طلب خویش برابرند.ولی حق عینی بر همه آنها مقدم است و قلمرو این حق در نتیجه گسترش تعهدهای شخص محدود نمی شود.به بیان دیگر، حق تقدم نیز مانند حق تعقیب، ویژه حقوق عینی است.(همان، 66)

پس اگر از پاره ای استثناها که تعهد را در حکم اموال می سازد بگذریم، باید پذیرفت که در حقوق ما شخصی بودن رابطه دینی از اوصاف تعهد است و همین وصف آن را از حقوق عینی متمایز                 می سازد.

1-1-2-2- تعهد رابطه حقوقی الزام آور است :

به طور کلی هر تعهدی که واقع می شود، اجرای آن بر مدیون واجب است.ایجاد تکلیف در ذات و جوهر هر تعهد نهفته است و مفهوم آن با اختیار جمع نمی شود.به همین جهت، کسی را که در انجام دادن کاری آزاد است، نمی توان متعهد به آن پنداشت.حتی در تعهدهای طبیعی نییز که متعهد الزام حقوقی برای وفاء به آن ندارد، در اثر وفای به عهد، الزام اخلاقی مدیون به الزام حقوقی تبدیل می شود و به همین دلیل        نمی تواند آنچه را از بابت دین یا تعهد پرداخته است، پس بگیرد.(کاتوزیان، 67:1386)

الزام آور بودن تعهد، در دیون ناشی از مسولیت های مدنی و عقود لازم بدیهی و مشهود است اما در عقود جایز با این اشکال روبرو است که وقتی مدیون اختیار دارد که با فسخ عقد، خود را از بار تعهد ناشی از آن برهاند، چگونه می توان ادعا کرد که تعهد الزام آور است و ایجاد تکلیف می کند؟برای رفع این اشکال، باید توجه داشت که در تعهدهای قراردادی منبع مستقیم تعهد توافق دو طرف است.تعهد اثر عقد است و عقد سبب ایجاد آن.پس هر اندازه که در تمایز بین عقد و تعهد پافشاری شود، نمی توان انکار کرد که تعهد نیز مانند هر معلولی، تابع علت خویش است و در حدود مفاد عقد و تا زمانی که توافق وجود دارد ایجاد الزام می کند.ولی این تابعیت با الزام آور بودن تعهد منافات ندارد.همچنین، در اینکه آیا اثر مستقیم عقود جایز و آنچه انشاء شده ایجاد تعهد است یا اعطای نیابت و دادن اذن، تردید وجود دارد و به همین جهت گروهی از متاخران فقها، آنها را عقد نامیده اندو اصطلاح عقود اذنی را در این باره شایع کرده اند(میرزا نائینی، 33:1358)ولی به جای اینکه وکالت و عاریه و ودیعه را در زمره عقود نیاوریم، منطقی تر این است که بین مفهوم عقد و تعهد تمیز قائل شویم و ملازمه این دو را نیز موهوم شماریم.(همان)

متن کامل پایان نامه فوق در این لینک از سایت ارشدها

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 628

تعریف اسیر

در اسلام سیر از مادّه ی أسَرَ، یَأسِرُ، أسِراًِ (از باب ضرب) یعنی؛ با دوال یا بندچرمی چیری را محکم بستن به معنای بستن با تسمه و بند چرمی می باشد. و به معنای محکم بستن چیزی با قید و طناب است. مثل این که گفته می شود: “(اسرت) الرجل اَسْراً و اِساراً” ، (اسیر کردم او را و بستم). یا “أسرتُ القتب”، پالان شتر را محکم بستم[1] . همچنین در فرهنگ عمید ودهخدا اسیر را به معنای؛ اسیر گرفتار، برده، کسی که در جنگ به دست دشمن گرفتار شود، معنا کرده اند[2]. لذا اسیر در اصطلاح از آن جهت که او را بسته و محصور می ساختند ،اسیر نامیده اند. سپس این مفهوم، به هر کس که در بند یا حبس درآید، هر چند با چیزی بسته نشده باشدتوسعه یافته است. در جمع اسیر؛ أساری و اُساری و أسْری اُسَرا، به کار برده شده است

2.1.1.1.ــاسیر در اصطلاح فقه     

فقها در معنای اسیر، خود معنای لغوی به همراهمقید کردن آن به آنچه گرفته می شود در جنگ و مثل آن، مثل یورش هرچند بعد از پایان آن باشد، استفاده کرده اند. با این توضیح که  اسیران جنگی یا مَردند و یا زن و هرکدام به سه دسته کودک، جوان و پیر تقسیم می شوند. در فقه، مردان اسیر جوان را اسرای جنگی و زنان ( به صورت مطلق)، مردان نابالغ و پیر تحت عنوان سبی می دانند..                                                                                                        

واژه اسیر و مشتقات آن در 5 آیه از آیات قرآن کریم آمده است , به عنوان نمونه میتوان به آیات ذیل اشاره کرد:

ــ کلمه اسیر در آیه : (و یتیماً و اسیراً[3]) به کار رفته است.

ــ کلمۀ “أسری” در آیه ی شریفه ( ماكانَلِنَبِيٍّأَنْيَكُونَلَهُأَسْرى … [4]) و “(ياأَيُّهَاالنَّبِيُّقُلْلِمَنْفِيأَيْدِيكُمْمِنَالْأَسْرى‏إِن ……[5]“) استعمال شده است.

ــ کلمۀ أُسارى در آیه شریفه  «وَ إِنْيَأْتُوكُمْأُسارى‏تُفادُوهُم … » بیان شده است .

ــ کلمۀ  وَتَأْسِرُونَ  در آیه مبارکه« ….. تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِیقًا[6]» و این گرفتار و اسیر کردن شامل همه‌ی افرادمی‌شود، نه فقط شامل نظامیان و افرادی که سلاح به‌ دست گرفته‌اند.

  -2.1.1.2 احکام اسران جنگی (مردان بالغ در جنگ های غیر داخلی)

 از آنجا که همه اسرا را نمی توان برای همیشه در زندان نگه داشت،و احتیاجات آنان را برآورده کرد، اسلام برای اسیر جنگی، سرانجام نیکو و عادلانه ای در نظر گرفته است  ،همانطور که در سیره نبوی می توان این احکام را مشاهده کرد.

در حدیث طلحة بن زيد آمده است : شنیدم از أباعبدالله (ع)که فرمودند: “پدرم فرمودند:برای جنگ دو حکم است؛ اگر جنگ بر پا باشد پس هر اسیری که گرفته باشیددر آن وقت، امام مخیر است، بین اینکه گردنش را بزند یا دست وپایش را برعکس قطع کند و او را ارها کند تا اینکه بر اثر خون ریزی بمیرد، و حکم دیگر اینکه بعد از پایان جنگ و قتال دشمن فرد اسیر شود،امام مخیر است از برای هر اسیر اگر بخواهد از آنان فدیه بگیرد و اگر بخواهد آنها را به بردگی بگیرد. “[7]

لذا بر اساس این روایت می توان برای اسیر ـ نسبت به موقعیت جنگی که در آن اسیر می شود سه حالت در نظر گرفت:الف ) اسیر بالغی که قبل از آغاز عملیات جنگی دستگیر شود:قبل از شروع در گیری بین طرفین،افراد و گروههایی از هر دو طرف به منظور دیده بانی، کسب اطلاعات و یا موارد مشابه دیگر از مرکز خود دور شده و در معرض اسارت دشمن قرار     می گیرند.در این جا سؤال پیش می آید که؛ آیا گرفتن اسیر در این هنگام  چنانکه معمول می باشد، از نظر اسلام مجاز است یا نه؟ در پاسخ بایستی گفت:اسلام از آن منع نکرده است، بلکه شواهد تاریخی گویای آن است که، این گونه موارد را مجاز میشمارد. قبل از جنگ بدر مسلمین دو نفر از افراد و دشمن را اسیر کرده و به حضور رسول آوردند. رسول اکرم (ص) از آنان سؤالاتی درباره قریش و تعدادشان پرسیدند[8]. پیامبر اکرم (ص) صد نفر را به فرماندهی حضرت علی (ع) به سوی قبیله “بنی سعد” اعزام نمودند . این گروه شبها راه می پیمودند و روزها پنهان می شدند، تا به محلّی به نام “هج ” رسیدند. در آنجا فردی از نیروهای دشمن راگرفتند.او در ابتدا از دادن هرگونه اطلاعاتی طفره رفت، ولی وقتی بر او سخت گرفتندناچار اقرار  کرد که،پیک دشمن است و مأموریت دارد تا به خیبر برود و آمادگی بنی سعد را به اطلاع یهودیان خیبر برساند. مسلمین از او خواستند تا آنان را به مواضع بنی سعد راهنمایی کند و با او قرار گذاشتند که، اگر مواضع دشمن را یافتند و به آنان حمله  کردند او را آزاد خواهند کرد. مرد اسیر اظهار داشت، اکنون مرا رها کنید.اما در جواب شنید تا از تعقیب دشمن خاطرمان آسوده نگردد رهایت نمی کنیم. سپس مسلمین با حمله ای دیگر نیروی دشمن را متفرق کردند. آن مرد گفت:حالا دیگر رهایم سازید. امیر المؤمنین (ع) فرمودند: هنوز به لشکرگاه دشمن نرسیده ایم. سپس با یورشی دیگر لشکرگاه دشمن فتح شد، آن گاه او را رها کردندب)اسیر بالغی در حین جنگ و بر پایی آن، اسیر می شود. در حقیقت در این حال، افراد اسیر گرفته نمی شوند، مگر این که  برای پیش گیری از خطرات احتمالی صورت بگیرد، که در آن امام بین کشتن و یاقطع کردن دست و پای او به صورت مخالف مخیر است. در این حکم، بین فقها شیعه اختلافی نیست در اینکه، اسیر کافر بالغی که در حین جنگ اسیر شده، کشتن او حتمی می باشد و نگهداری او حرام است. بهاعتبار عقل نیز می توان دو دلیل را برای این امر ذکر کرد:

یک: نگاهداری او در درون جبهه و یا پشت آن مظنه بروز فتنه می باشد، و زنده بودن آنان سبب دلگرمی دشمن می گردد، چه بسا با ایجاد شورش وضع  را به نفع دشمن تغییر دهند و شکست مسلمین را فراهم آورند .به خاطر همین اسیر گرفتن دراین مقطع از زمان جایز نمی باشد .خداوند متعال در آیه 67 سوره انفال به این مورد اشاره دارد و می فرمایند: :”ما کانَ لِنبیِّ أنیکونَ له أسری حتّی یُثخِنَ فی الأرض ِ تریدونَ عَرَضَ الدّنیا و الله ُ یریدُ اآخرةَ و اللهُ عزیزٌ حکیم”( هیچ پیامبری حق گرفتن اسیر ندارد ، مگر بعد از آنکه در آن منطقه،غلبه کامل یابد . شما به فکر متاع زود گذر دنیا هستید .ولی خداوند ، شکست نا پذیر و حکیم است.)علاوه بر این، با اعدام این دسته از اسرا سبب تنبیه سربازان دشمن می شود  و برایشان ترس و رعب فراهم می آورد.

دو  : برای بیان دلیل دیگر  می توان به؛ نبود امکانات برای انتقال اسرا به پشت جبهه و حفظ و حراست آنان در آنجا اشارهکرد، مخصوصاً که در آن زمان زندان و اردوگاههای مجهز در میان آنان وجود نداشت تا آنان را به آن اردوگاهها منتقل کنند.حتی برای حفظ جان اسیر مکانی به غیر از مساجد و منازل وجود نداشت.ج) اسیر بالغی که بعد از پایان جنگ وپیروزی کامل مسلمین اسیر می شود. ابن عباس در این مورد می گوید: وقتی که هیچ  مشرکیودینی غیر از دین اسلام  در آن سرزمین باقی نماند[9].

امام می تواند به حسب انچه که صلاح می بیند بروی منت گذارند و او را آزاد نماید،یا فدیه بگیرد، یا اورا به بردگی گیرند. در منتهی وتذکره این قول به همه فقها وشیعه نسبت داده شده ومشهور بین شیعه این است که، اگر کسی بعداز پایان جنگ اسیر شود کشتن اورا نیز جایز دانسته اند.

البته با اسلام آوردن اسیر،همه این احکام ساقط می شود و ایشان حکم سایر مسلمین را پیدا می کنند[10]. اکنون که حکم اسیر گرفتن در مراحل مختلف جنگ بیان شد، به بحث درباره سرانجام اسرا می پردازیم که؛رزمندگان اسلام طبق دستور  قرآن از کشتن آنها پرهیز کرده و به اسارت درآورده اند.گفتنی است همانطور که در این بحث ثابت خواهد شد،سرانجام اسرا در حکومت اسلامی که بر اساس قانون قرآن است در مقایسه با دیگر حکومتها و آینها بهترین سرانجام است.

طبق آنچه در تقسیم اسرا گفته شد ،حکم اسیران جنگی در 3 مورد محصور می باشد .

متن کامل پایان نامه فوق در این لینک از سایت ارشدها

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 765